Economie en Toerisme

Bij het ondernemingsklimaat gaat het erom of het aantrekkelijk is voor bedrijven en instellingen om in Nijmegen te investeren en te ondernemen. 'Dat bedrijven het prettig vinden in Nederland is geen doel op zich, maar helpt onze economie. Een goedlopende economie is nodig om onze welvaart en welzijn ook in de toekomst te behouden. Want we willen dat onze kleinkinderen ook goede gezondheidszorg hebben en dat de overheid later ook nog onderwijzers en politieagenten kan betalen' (Bron: www.mkb.nl).

Sinds 2006 wordt tweejaarlijks in opdracht van de afdeling Stadsontwikkeling (voorheen Economische Zaken) een Monitor Vestigingsklimaat (vanaf 2024 Monitor Ondernemingsklimaat) samengesteld.

• Vestigingen van bedrijven en instellingen in Nijmegen waarderen het ondernemingsklimaat in 2024 met een 6,2.
• De belangrijke prioriteiten volgens de bedrijven en instellingen zijn bereikbaarheid van de gehele stad, gemeentelijke regelgeving, voldoende en goed aanbod van vestigingsplaatsen en de dienstverlening van de gemeente Nijmegen aan ondernemers/instellingen.

Vestigingen van bedrijven en instellingen in Nijmegen waarderen het ondernemingsklimaat in 2024 met een 6,2. Dit is 0,6 rapportpunt lager dan de vorige meting in 2021.

• 27% geeft een onvoldoende (lager dan een 6).
• 73% geeft een voldoende.

Figuur: Rapportcijfer Nijmeegs ondernemingsklimaat 2006-2021.
Bron: Monitor ondernemingsklimaat, O&S, gemeente Nijmegen

Bedrijven en instellingen met locaties op Campus Heijendaal, Bijsterhuizen en in Brabantse Poort zijn over het algemeen meer tevreden over het ondernemingsklimaat in Nijmegen. Daarentegen geven bedrijven en instellingen in Nijmegen-Centrum, Trade Port Nijmegen West, Winkelsteeg, Noviotech Campus relatief lagere cijfers voor het ondernemingsklimaat.
Vooral bedrijven en instellingen in de sectoren 'Horeca, detailhandel en toerisme' en 'High Tech' geven een relatief laag cijfer voor het ondernemingsklimaat. Bedrijven in de sectoren ‘Kennisinstelling/onderwijs' en ‘Culturele en creatieve sector' geven juist een relatief hoog cijfer. Ook de internationaal georiënteerde bedrijven of instellingen geven een laag cijfer.

Ook landelijk zien we dat het ondernemingsklimaat het afgelopen jaren zijn gedaald
Driekwart van de ondernemers (76% in 2024 t.o.v. 62% in 2023) geeft aan dat het ondernemingsklimaat in Nederland de afgelopen 5 jaar is verslechterd, blijkt het uit de Nationale Peiling Ondernemingsklimaat 2024 van VNO-NCW en MKB-Nederland (Bron: DirectResearch (2024), Nationale Peiling Ondernemingsklimaat 2024).
Dit aandeel is hoger bij bedrijven in de horeca (87%) en (maak)industrie (87%) en lager bij bedrijven in de cultuur, sport en recreatie (60%), informatie & communicatie (58%) en zakelijke dienstverlening (66%).

• Gebrek aan de voorspelbaarheid, betrouwbaarheid en stabiliteit van politiek en bestuur   
  Uit dit nationale onderzoek blijkt dat het gebrek aan stabiliteit van onze overheid één van de grootste zorgpunten blijft onder ondernemers. 79% vindt dat politiek en bestuur onvoldoende oog hebben voor de belangen van ondernemers in Nederland. Dit aandeel is gestegen t.o.v. 2023 (65%). Daarnaast is een groter aandeel (82% vs. 66%) ontevreden over de betrouwbaarheid en stabiliteit van politiek en bestuur.
• Zorgen over (internationale) spanningen
  Ondernemers zijn bezorgd over toenemende spanningen: in de Nederlandse samenleving, maar ook wat betreft internationale conflicten. Ruim 70% ziet de toenemende polarisatie in de samenleving als een bedreiging voor het ondernemingsklimaat (t.o.v. 67% in 2023). 62% maakt zich zorgen over de internationale spanningen en de gevolgen voor de eigen onderneming.

Het Nederlandse ondernemingsklimaat scoort volgens bedrijven nog net een voldoende, en Nederland blijft aansluiting houden bij de internationale kopgroep qua concurrentiekracht en innovatievermogen. Zowel de waardering van bedrijven als de internationale concurrentiepositie vertonen wel een dalende trend. Het gemiddelde rapportcijfer is verder gedaald van een 6,7 in 2022 naar 6,4 in 2023, en een 6,0 in 2024. Tegelijkertijd is het aandeel dat een onvoldoende (5 of lager) geeft gestegen van 12% (2022) naar 23% (2023) en 33% in 2024. Deze conclusie staat vermeld in de rapportage “Monitor ondernemingsklimaat 2024” die door SEO Economisch Onderzoek en het Amsterdam Centre for Business Innovation (ACBI) in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) is opgesteld (Bron: SEO Economisch Onderzoek, Monitor Ondernemingsklimaat 2024).

Behalve voor het ondernemingsklimaat, hebben de bedrijven en instellingen ook rapportcijfers gegeven voor de bedrijfshuisvesting, de bedrijfsomgeving en de dienstverlening van de gemeente aan bedrijven en instellingen.

Rapportcijfer voor bedrijfshuisvesting is 7,5 in 2024
Het rapportcijfer voor de bedrijfshuisvesting in 2024 is 7,5. Dat is 0,3 punt lager dan bij de vorige meting in 2021.

• 10% geeft een onvoldoende (lager dan een 6).
• 90% geeft een voldoende; 60% geeft een 8 of hoger.

Figuur: Rapportcijfer bedrijfshuisvesting
Bron: Monitor ondernemingsklimaat, O&S, gemeente Nijmegen

Rapportcijfer voor bedrijfsomgeving is 6,4 in 2024
De respondenten waardeerden hun bedrijfsomgeving met een 6,4. Het rapportcijfer voor de bedrijfsomgeving is 0,6 punt lager dan bij de vorige meting in 2021.

• 27% geeft een onvoldoende (lager dan een 6).
• 73% geeft een voldoende.

Figuur: Rapportcijfer bedrijfsomgeving
Bron: Monitor ondernemingsklimaat, O&S, gemeente Nijmegen

Rapportcijfer voor de algehele dienstverlening van de gemeente is 6,1 in 2024
Het rapportcijfer voor de algehele dienstverlening van de gemeente Nijmegen aan bedrijven of instellingen is 0,3 punt lager dan bij de vorige meting in 2021.

• 24% geeft een onvoldoende (lager dan een 6).
• 76% geeft een voldoende.

Figuur: Dienstverlening van de gemeente aan bedrijven en instellingen
Bron: Monitor ondernemingsklimaat, O&S, gemeente Nijmegen
NB: Exclusief WerkBedrijf Rijk van Nijmegen en Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN) en DAR

Volgens de bedrijven en instellingen in Nijmegen zijn dit de belangrijkste aandachtspunten voor de verbetering van het ondernemingsklimaat in de stad:

• bereikbaarheid van de gehele stad: 42%
• gemeentelijke regelgeving: 32%
• voldoende en goed aanbod vestigingsplaatsen: 23%
• de dienstverlening van de gemeente Nijmegen aan ondernemers/instellingen: 23%
• lokale lasten: 22%
• veiligheid (afwezigheid overlast en/of criminaliteit) in Nijmegen: 21%

6% van de ondernemers geeft aan dat er geen verbeterpunten zijn.

Figuur: Aandachtspunten voor verbetering van het ondernemingsklimaat
Bron: Monitor ondernemingsklimaat 2024, O&S, gemeente Nijmegen

Bij de vraag ‘welke van de volgende aspecten moeten in uw ogen prioriteit krijgen om bedrijven/instellingen in Nijmegen beter te ondersteunen?’, worden voornamelijk de volgende prioriteiten genoemd:

• betere voorlichting geven over wat de gemeente doet voor de ondernemers: 28%
• steunen bij verduurzaming/energietransitie: 25%
• bedrijfsleven mooi en kansrijk in beeld brengen/ communiceren: 25%

Bij ‘anders’ (17%) is het meest de bereikbaarheid per auto, de verkeersdoorstroming en parkeergelegenheid genoemd.

Figuur: Prioriteiten om ondernemers/instellingen beter te ondersteunen
Bron: Monitor ondernemingsklimaat 2024, O&S, gemeente Nijmegen