Wonen en Stedelijke ontwikkeling

Samenvattend:
Nijmegen kent een verscheidenheid aan woonmilieus, van centrum-stedelijk (uitzonderlijk in de regio) tot zelfs een dorpse woonomgeving (bron: Woonbehoefteonderzoek 2022 Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen). Ook is het een thuis voor vele ondernemers en bestemming voor veel bezoekers. Het woon-, ondernemersklimaat en de binnenstad als bezoekdoel worden als volgt gewaardeerd:

• In 2023 waarderen Nijmegenaren de stad als woon- en leefgemeente met het rapportcijfer 7,8. Sinds 2017 ligt dit rapportcijfer steeds op een 7,7 of 7,8.
• Een grote meerderheid (91%) vindt Nijmegen een prettige stad om in te wonen en 88% vindt Nijmegen een mooie stad. Driekwart (76%) van de Nijmegenaren is trots op de stad.
• Het percentage Nijmegenaren, dat vooruitgang in de stad ziet, is gedaald van ruim een derde in de periode 2015 - 2019 naar 20% in 2023.
• De waardering van bedrijven en instellingen voor het ondernemingsklimaat in Nijmegen is in 2024 gedaald (gemiddeld rapportcijfer: 6,2). Ook zien we een daling van de waardering voor de bedrijfshuisvesting en -omgeving.
• Het rapportcijfer van bezoekers voor de binnenstad was in 2022 even hoog als voor de coronacrisis (7,7).
• De ‘sfeer en gezelligheid’ is het hoogst beoordeelde aspect van de binnenstad (7,8). De waardering voor enkele aspecten van  de ambiance en de bereikbaarheid van de binnenstad is ten opzichte van 2018 licht gedaald.

Het onderdeel ‘waardering stad’ is gebaseerd op de volgende bronnen: Burgerpeiling - O&S, Stadscentrummonitor - O&S, Monitor Ondernemingsklimaat - O&S.

De waarderingscijfers uit de Burgerpeiling 2023 blijven in grote lijnen gelijk aan die in 2021 en 2019:

• Nijmegenaren waarderen de stad als woon- en leefgemeente in 2023 gemiddeld met een 7,8. Sinds 2017 ligt dit rapportcijfer steeds op een 7,7 of 7,8.
• Een grote meerderheid van 91% van de Nijmegenaren vindt Nijmegen een prettige stad om in te wonen.
• Daarbij vindt 88% Nijmegen een mooie stad, is 88% gehecht aan de stad en is 76% trots op de stad.
• De verschillen tussen deelgroepen voor het beeld dat men van de stad heeft, zijn over het algemeen niet heel groot. Wel zijn de 65-plussers minder vaak trots op de stad (65%).

Figuur : Waardering Nijmegenaren voor stad. Bron: Burgerpeiling, O&S.

Er zijn nog altijd meer Nijmegenaren die de stad vooruit zien gaan dan achteruit, maar het aandeel is wel gedaald:

• 20% van de Nijmegenaren geeft in 2023 aan dat Nijmegen in het voorgaande jaar vooruit is gegaan. In de jaren 2015, 2017 en 2019 lag dit percentage tussen de 34 en 36%.
• De meest genoemde zaken bij vooruitgang zijn meer groen/verbetering van de groenvoorzieningen, de nieuwbouw, het aantrekkelijker maken/opknappen van deelgebieden in de stad, meer/betere fietspaden en meer evenementen/festivals.
• Het percentage, dat achteruitgang ziet (18% in 2023), is te opzichte van 2021 ongeveer gelijk gebleven, maar in de jaren daarvoor was het wat lager (tussen 10 en 13%). Bij personen met een lagere sociaaleconomische status is het beeld over de ontwikkeling van de stad minder gunstig: 14% vindt dat de stad in het afgelopen jaar vooruit is gegaan en 29% vindt dat de stad achteruitgang is gegaan (versus 24% vooruitgang en 14% achteruitgang bij de personen met een hogere sociaaleconomische status).
• De meest genoemde zaken bij achteruitgang zijn het drukkere verkeer/de trage verkeersdoorstroming, meer overlast van daklozen, het onderhoud van wegen en meer rommel/zwerfvuil.

Figuur: Vinden Nijmegenaren dat de stad in het voorgaande jaar vooruit of achteruit is gegaan? Bron: Burgerpeiling, O&S.

Het is voldoende aantrekkelijk om in Nijmegen te investeren en te ondernemen:

• In de Monitor ondernemingsklimaat 2024 gaven bedrijven en instellingen gemiddeld het rapportcijfer 6,2 voor het ondernemingsklimaat in Nijmegen. Tien jaar geleden lag dat cijfer op 6,5 en in 2021 op 6,8. Landelijk onderzoek laat zien dat ook het rapportcijfer van bedrijven voor het ondernemingsklimaat in Nederland is gedaald, van 6,7 in 2022 naar 6,4 in 2023 en 6,0 in 2024.
• Voor de bedrijfshuisvesting daalde het rapportcijfer van 7,8 in 2021 naar 7,5 in 2024. In 2014 lag dit cijfer iets lager dan in 2024, namelijk op 7,4.
• Voor de bedrijfsomgeving - de openbare ruimte in de directe omgeving van de bedrijfsvestiging - is het rapportcijfer gedaald van 7,0 in 2021 naar 6,4 in 2024. In 2014 lag dit cijfer op 6,9.
• Onder het thema “economie en toerisme’ vindt u meer informatie over wat ondernemers en instellingen als aandachtspunten voor verbetering zien.

Onderzoek naar het imago van Nijmegen onder Nederlanders laat zien dat de binnenstad belangrijk is bij een eventueel bezoek aan de stad. Vooral horecabezoek en het bekijken van de binnenstad worden steeds vaker genoemd. Maar ook winkelen, geschiedenis ervaren, museumbezoek, evenementenbezoek en recreëren rond de Waal vallen in de smaak:

• De waardering van bezoekers voor de binnenstad is in 2022 even hoog als in 2018, voor de coronacrisis (7,7). Die 7,7 is het hoogste rapportcijfer voor de binnenstad dat we in de afgelopen 26 jaar gemeten hebben.
• De meeste aspecten van de binnenstad worden ruim voldoende tot goed beoordeeld. Het hoogst beoordeelde aspect is de sfeer en gezelligheid; niet eerder was het rapportcijfer hiervoor zo hoog (7,8).
• Voor enkele aspecten van de ambiance (netheid en veiligheid) en de bereikbaarheid (bereikbaarheid met fiets, mogelijkheden om de fiets te stallen, bereikbaarheid met openbaar vervoer) is de waardering ten opzichte van 2018 licht gedaald. Wel scoren al deze aspecten nog tussen de 7 en 8. De waardering voor het parkeertarief is gestegen, maar wel nog onder de 6 (5,7).
• Behalve het parkeertarief krijgt ook het groen in de binnenstad (6,3) een relatief lage waardering.
• Bezoekers zien terugkijkend over de laatste jaren per saldo vaker vooruitgang in de Nijmeegse binnenstad dan achteruitgang, maar het beeld is minder gunstig vergeleken met 2018. Hetzelfde geldt voor de komende jaren: per saldo meer mensen die vooruitgang verwachten dan achteruitgang, maar de stemming is inmiddels minder positief.

Figuur: Rapportcijfers van bezoekers voor diverse aspecten van de binnenstad. Bron: Stadscentrummonitor 2018, O&S.

Bij de Burgerpeiling 2023 geeft 67% van de Nijmegenaren aan de binnenstad aantrekkelijk te vinden; 11% vindt dat Nijmegen geen aantrekkelijke binnenstad heeft. Deze percentages zijn de afgelopen jaren nauwelijks veranderd.

Figuur 6: Reactie Nijmegenaren op uitspraak ‘Nijmegen heeft een aantrekkelijke binnenstad’. Bron: Burgerpeiling, O&S.

De ene groep is positiever over de binnenstad dan de andere:

• Ruim driekwart van de 16-34-jarige Nijmegenaren vindt de Nijmeegse binnenstad aantrekkelijk, versus ruim de helft van de 65-plussers.
• Een aandeel van 69% van de Nijmegenaren met een hogere of gemiddelde sociaaleconomische status vindt de binnenstad aantrekkelijk, versus 58% van degenen met een lagere sociaaleconomische status.
• Bij deze uitkomsten moet bedacht worden dat 16-34-jarigen en de personen met een hogere sociaaleconomische status vaker in de binnenstad komen dan de 65-plussers en de personen met een lagere sociaaleconomische status.