Welzijn en Zorg

Sinds 2021 zijn de buurtteams actief. De buurtteams zijn de opvolgers van de sociale wijkteams, die in de praktijk vooral verwijzers waren naar zogenaamde maatwerkvoorzieningen binnen de Wmo en jeugdhulp. Bij de buurtteams volwassenen hebben alle stadsdelen en de wijk Hatert eigen teams. Bij de buurtteams jeugd en gezin delen het Centrum en Nijmegen-Oost een team. De taak van de buurtteams is om zorg rechtstreeks te leveren (zogenaamde beschikkingsvrije zorg), meer gebruik te maken van beschikbaar aanbod in de wijk en waar nodig door te verwijzen naar zorgaanbieders. Er zijn 2 typen buurtteams die onderling nauw samenwerken; de buurtteams volwassenen en de buurtteams jeugd en gezin (hulp aan kinderen, jongeren en gezinnen met kinderen). Het buurtteam volwassenen is gestart op 1 januari 2022, het buurtteam jeugd en gezin op 1 juli 2021.

Ieder buurtteamgebied heeft ook een “Stip”, een steunpunt voor informatie en advies. Inwoners kunnen er terecht met vragen over wonen, inkomen, zorg, wijkactiviteiten en vrijwilligerswerk.

Naast de buurtteams en Stips zijn er 8 regieteams; één voor ieder stadsdeel, waarbij het Centrum en Nijmegen-Oost een team delen. De regieteams richten zich op huishoudens met meervoudige problematiek (vaak in combinatie met overlast).

Bekendheid met de Stips
Van de (meerderjarige) inwoners is 53% bekend met de Stips (steunpunt voor informatie en advies die in ieder stadsdeel zitten); 24% is er goed mee bekend, 29% heeft er wel eens van gehoord; 47% is volledig onbekend met de Stips. Dat blijkt uit de tweejaarlijkse burgerpeiling. Sinds de start van de Stips neemt de bekendheid ervan jaarlijks toe. In 2017 was nog 56% onbekend met de Stips. Van de inwoners, die bekend zijn met de Stips, weet 56% ook waar deze is gevestigd.

Onderstaande figuur laat zien dat de bekendheid van het Stip per stadsdeel verschilt; in Dukenburg (66% enigszins of volledig bekend) en Nijmegen-Zuid (63% enigszins of volledig bekend) is de bekendheid het grootst, in het Centrum is de bekendheid het laagst (42% enigszins of volledig bekend).

Ook is op basis van de burgerpeiling 2021 gekeken hoe groot de bekendheid van de Stips is bij inwoners met enige kwetsbaarheid op het vlak van gezondheid, zelfredzaamheid, inkomen, het hebben van sociale contacten en de mate van geluk. Van de inwoners met een kwetsbaarheid op één, twee of drie of meer onderdelen is resp. 48%, 57% en 51% (enigszins) bekend met de Stips; wat groter dan onder inwoners zonder kwetsbaarheid op de genoemde onderdelen (46%).

Figuur: Inwoners bekend met STIP naar stadsdeel
Bron: Burgerpeiling gemeente Nijmegen (2023)

Bezoeken aan de Stips
In 2023 werden ruim 24.000 bezoeken gebracht aan de Stips (registraties Stips, 2023). Iets meer dan de 22.000 bezoeken in 2022, waarmee het aantal bezoeken weer vergelijkbaar is met  2019 (23.000 bezoeken), voor de coronacrisis. Door de lockdowns als gevolg van het coronavirus lag het aantal bezoeken in 2020 (14.000) en 2021 (15.000) veel lager. De Stips leggen niet vast om hoeveel unieke inwoners het gaat, maar bekend is dat veel bezoekers vaker komen. Op basis van enquêteresultaten schatten we dat zo’n 12.000 Nijmegenaren de afgelopen twee jaar een Stip hebben bezocht.

Het aantal vragen aan de Stips groeide tot ruim 30.000 in 2023. Consumentenzaken is de belangrijkste vraagcategorie (8.300), gevolgd door vragen over minimaregelingen (7.950). Op grotere afstand volgen vragen over ziekte en zorg (2.300), belastingen (2.500), inkomen (2.000) en wonen (1.800).

Bezoekersoordeel over de Stips
Een deel van de cliënten Wmo heeft rond hun hulpvraag contact gehad met de Stips. In gemeentelijk cliëntonderzoek over 2023 geeft 72% van hen aan (zeer) tevreden te zijn hierover. Dit beeld is wijkt niet af van het oordeel over andere organisaties waarmee cliënten Wmo contact hadden.

Bekendheid buurtteams
De buurtteams jeugd en gezin gingen van start op 1 juli 2021, de buurtteam volwassenen volgden op 1 januari 2022. Met de start van het buurtteam volwassenen hielden de sociale wijkteams op te bestaan.

Uit gemeentelijk enquêteonderzoek blijkt dat enkele maanden na de start van de buurtteams jeugd en gezin 36% van de Nijmegenaren met kinderen in het huishouden bekend is met de teams. In 2023 is dit toegenomen tot 40%. De bekendheid varieert per stadsdeel; van 34% in Nijmegen-Oost naar 49% in Dukenburg (van het Centrum zijn onvoldoende enquêtes van inwoners met kinderen om betrouwbare uitspraken te kunnen doen).

Eind 2023 zijn voor het eerst cijfers beschikbaar over de bekendheid van de buurtteams volwassenen; 24% van de Nijmegenaren weet van het bestaan van de teams. In Nijmegen-Oost ligt dit lager (20%), in Dukenburg hoger (32%).

Figuur: Bekendheid van de buurtteams volwassen en buurtteams jeugd en gezin per stadsdeel
Bron: Burgerpeiling gemeente Nijmegen (2023)

Aanmeldingen buurtteams
In 2022 kregen 3.270 inwoners hulp van het buurtteam Volwassenen. In 2023 groeide dit naar 3.380, om in 2024 in op 3.490 uit te komen. In het onderdeel 'Wmo' (zie links in het menu) is te zien hoe de aanmeldingen zich sinds het bestaan van het buurtteam Volwassenen hebben ontwikkeld, en hoe dit zich verhoudt tot het gebruik van Wmo maatwerk.

Cliëntoordeel over de buurtteams
Uit enquêteonderzoek over 2024 ontstaat een beeld van het cliëntoordeel over de buurtteams Volwassenen:

• Cliënten beoordelen de ondersteuning van het buurtteam stadsbreed met een gemiddeld rapportcijfer van 8,1. De afgelopen jaren schommelt het rapportcijfer voor (alle) Wmo-ondersteuning op basis van maatwerk rond de 7,4. Daarmee scoort de waardering voor het buurtteam hoog.
• Zo’n 90% van de cliënten is (zeer) tevreden over hoe ze bij het buurtteam zijn ontvangen en hoe de medewerker met hen naar oplossingen heeft gezocht.
• Ruim drie kwart van de cliënten vindt dat zij voldoende hulp krijgen, tegen 5% die vindt dat de hulp onvoldoende is.
• 60% van de cliënten zegt dat het door de hulp beter met hen gaat. 30% oordeelt neutraal, 10% geeft aan dat het (nog) niet beter gaat.

Een deel van de cliënten met maatwerk Wmo en jeugdhulp hadden voor hun hulpvraag contact met een buurtteam. In enquêteonderzoek onder inwoners met maatwerk Wmo of Jeugdhulp over 2023 geeft 67% van de cliënten Wmo aan (zeer) tevreden te zijn over het contact met het buurtteam Volwassenen; 11% is niet tevreden. De ouders/verzorgers van cliënten met jeugdhulp oordelen hetzelfde over het contact met het buurtteam Jeugd en Gezin.

In Nijmegen zijn 8 regieteams die meervoudige problematiek (vaak in combinatie met overlast) aanpakken binnen huishoudens. In deze multidisciplinaire teams werken onder andere gemeente, woningcorporaties, zorgaanbieders en de politie samen.

Over heel 2024 zijn 456 casussen aan bod geweest in de regieteams. In 2023 waren dat er 376. Cijfers over 2022 kunnen niet worden gerapporteerd door de herinrichting van het registratiesysteem in dat jaar. De regieteams geven aan dat de groei zit in een toename van inwoners met psychische problematiek en verward gedrag dat vaak leidt tot woonoverlast.