Veiligheid

• Na de stijging van het aantal geregistreerde gevallen van overlast tijdens de coronapandemie volgde een daling. Maar het aantal is in 2024 wel hoger dan in de jaren voor de coronapandemie.
• In 2024 was het aantal geregistreerde vernielingen ongeveer even hoog als in 2022.

Het totaal aantal geregistreerde gevallen van overlast in 2024 ligt op 7.660. Dat is 3% lager dan in 2022 (7.920). Wel zien we verschillen per soort overlast:

• Het aantal geregistreerde gevallen van jeugdoverlast nam in 2024 toe ten opzichte van de twee jaar daarvoor.
• Het aantal geregistreerde gevallen van drugs- en drankoverlast nam in 2024 af ten opzichte van de twee jaar daarvoor.
• Het aantal geregistreerde gevallen van geluidshinder door horeca nam in 2024 af ten opzichte van de twee jaar daarvoor. Ook bij ‘overige geluidshinder’ zien we een daling.  
• Het aantal geregistreerde gevallen van overlast door zwervers nam in 2024 – na de flinke stijging in 2023 – nog wat verder toe.
• Het aantal geregistreerde gevallen van overlast door verwarde personen nam in 2024 – na een langere periode van stijging – af.

Tien jaar geleden was het totaal aantal geregistreerde gevallen van overlast een stuk lager (5.830) dan in 2024 (7.660).  Vooral de geregistreerde overlast van zwervers en verwarde personen en de drugs- en drankoverlast zijn in de afgelopen 10 jaar sterk gestegen.
Tijdens de coronacrisis steeg het totaal aantal geregistreerde gevallen van overlast naar 8.880. Daarna volgde een daling tot 7.660 in 2024, maar het aantal in de afgelopen jaren is hoger dan in de jaren voor de coronacrisis (5.860 in 2018 en 6.100 in 2019).

Het aantal geregistreerde gevallen van vernieling is in 2024 (814) wat lager dan in 2023 en ongeveer even hoog als in 2022.

Figuur: Geregistreerde overlast in de periode 2020-2024. Bron: politiestatistieken.

Eind 2024 waren er 21 overlasthotspots (tegenover 26 eind 2022). Een locatie is een overlasthotspot als omwonenden dan wel bezoekers gedurende een langere periode (> 4 weken) een hoge mate van overlast ervaren ten opzichte van andere locaties en/of de voorgaande periode. Het gaat dan met name om (een stapeling van) overlast door personen, zoals overlast door dealen, jeugdoverlast en overlast door personen met verward gedrag.

In ons bevolkingsonderzoek (Burgerpeiling) vragen we aan Nijmegenaren of specifieke vormen van overlast naar hun idee vaak in de woonbuurt voorkomen.

Figuur: Percentage Nijmegenaren dat de indruk heeft dat overlast in de buurt vaak voorkomt, naar soorten overlast. Bron: Burgerpeiling, O&S.

• Aansluitend bij de toename van de geregistreerde overlast van zwervers, zien we een toename van het percentage Nijmegenaren dat in de buurt vaak overlast van zwervers ervaart (van 4% in 2019 naar 9% in 2023). Vooral in Nijmegen-Centrum zijn er veel bewoners die vaak overlast van zwervers ervaren (45%; was 27% in 2019). Overlast van zwervers is gestegen naar een gedeelde tweede plaats in de top tien van de belangrijkste stadsproblemen volgens Nijmegenaren. ‘Zwervers in de buurt’ behoort tot de relatief veel genoemde redenen voor onveiligheidsgevoelens in de buurt bij Nijmegenaren.
• Ook de ervaren overlast van dronken mensen is gestegen en wordt het meeste ervaren in Nijmegen-Centrum (50% ‘vaak’).
• De ervaren overlast van omwonenden steeg in de coronaperiode, maar is in 2023 weer afgenomen.
• Het percentage met de indruk dat drugsoverlast vaak voorkomt is gelijk gebleven en is relatief hoog in Nijmegen-Centrum (29%), gevolgd door Lindenholt (16%). Drugsoverlast staat in 2023 op de vijfde plek in de top tien van de belangrijkste stadsproblemen volgens Nijmegenaren en op de achtste plek in de top tien van de belangrijkste buurtproblemen volgens Nijmegenaren. ‘Drugsdealers en/of drugsverslaafden in de buurt’ is de op een na meest genoemde reden voor onveiligheidsgevoelens in de buurt bij Nijmegenaren
• Het percentage met de indruk dat jongerenoverlast vaak voorkomt is ongeveer gelijk gebleven en relatief hoog in Nijmegen-Centrum (30%), gevolgd door Lindenholt (23%). Jongerenoverlast staat in 2023 op een gedeelde vijfde plaats in de top 10 van de belangrijkste buurtproblemen volgens Nijmegenaren, maar staat niet meer in de top tien van de belangrijkste stadsproblemen volgens Nijmegenaren. Verder behoort jongerenoverlast tot de relatief veel genoemde redenen voor onveiligheidsgevoelens in de buurt bij Nijmegenaren
  Het aantal verwijzingen van jongeren naar bureau Halt lag in 2023 op 10 per 1.000 inwoners van 12 t/m 17. In de afgelopen tien jaar schommelt dit aantal tussen de 7 en 12 per 1.000 inwoners van 12 t/m 17 jaar.  Het percentage jongeren (12 t/m 21 jaar), dat met een delict voor de rechter is verschenen, ligt sinds 2015 in de buurt van 1%. Ook het percentage jongeren (12 t/m 22 jaar) met een jeugdreclasseringsmaatregel, om te voorkomen dat ze opnieuw de fout ingaan, is tamelijk stabiel (0,4% in 2023).

• In 2024 is het aantal geregistreerde vernielingen in Nijmegen (4,4 per 1.000 inwoners) lager dan gemiddeld in de benchmarksteden (5,1 per 1.000 inwoners).
• In 2023 was het percentage Nijmegenaren dat aangaf dat men in het voorgaande jaar slachtoffer werd van vernieling (6,6%) iets lager dan gemiddeld  in de benchmarksteden (8,1%).
• De landelijke veiligheidsmonitor 2023 laat zien dat 12,5% van de Nijmegenaren veel overlast ervaart van 1 of meer vormen van sociale overlast in de buurt (dronken mensen op straat, verwarde personen, drugsgebruik, drugshandel, overlast door buurtbewoners, mensen die het op straat worden lastiggevallen en rondhangende jongeren). Dat is lager dan het gemiddelde voor de benchmarksteden (17,4%). Ook het vaak ervaren van overlast van agressief verkeersgdrag en te hard rijdend verkeer komt in Nijmegen wat minder dan gemiddeld in de benchmarksteden voor.  
• Het aantal Halt-verwijzingen is in Nijmegen al jaren lager dan in de benchmarksteden (2023: 10 per 1.000 inwoners van 12 t/m 17 versus gemiddeld 12 per 1.000 inwoners voor de benchmarksteden).
• Het percentage jongeren (12 t/m 21 jaar), dat met een delict voor de rechter is verschenen, is in Nijmegen gelijk aan het gemiddelde voor de benchmarksteden (1% in 2023). En ook het percentage 12- t/m 22-jarigen met een jeugdreclasseringsmaatregel, om te voorkomen dat ze opnieuw de fout ingaan (0,4% in 2023) ligt op het gemiddelde voor de benchmarksteden.